Ocieplenie domu to jedna z najlepszych inwestycji, która pozwala na znaczące zmniejszenie zużycia energii, a co za tym idzie, obniżenie rachunków za ogrzewanie. Oprócz korzyści ekonomicznych, odpowiednie ocieplenie domu przyczynia się do poprawy komfortu cieplnego mieszkańców i zmniejszenia emisji CO2. Dofinansowania na termomodernizację są dostępne w ramach różnych programów, zarówno na szczeblu krajowym, jak i regionalnym. Oto jak można uzyskać wsparcie finansowe na ocieplenie domu.
Spis treści
Przeczytaj także:
Program „Czyste Powietrze”
Program „Czyste Powietrze” jest ogólnopolską inicjatywą prowadzoną przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) oraz Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Jego celem jest wsparcie właścicieli domów jednorodzinnych w modernizacji budynków w taki sposób, aby ograniczyć emisję szkodliwych zanieczyszczeń do atmosfery oraz zwiększyć efektywność energetyczną budynków. Program ten, wprowadzony w 2018 roku, zyskał dużą popularność dzięki szerokiemu zakresowi wsparcia oraz możliwości uzyskania znacznych dotacji.
Cele programu
Program „Czyste Powietrze” ma na celu:
- Zmniejszenie emisji pyłów i innych zanieczyszczeń do atmosfery.
- Poprawę jakości powietrza poprzez modernizację systemów ogrzewania.
- Wzrost efektywności energetycznej budynków jednorodzinnych.
- Zmniejszenie kosztów związanych z ogrzewaniem domów.
Dzięki ociepleniu domu i modernizacji systemu grzewczego, właściciele nieruchomości mogą zmniejszyć zużycie energii, co bezpośrednio przekłada się na obniżenie rachunków za ogrzewanie oraz większy komfort cieplny mieszkańców.
Kto może skorzystać z programu?
Program skierowany jest do właścicieli i współwłaścicieli jednorodzinnych budynków mieszkalnych oraz lokali mieszkalnych w domach jednorodzinnych z wyodrębnioną księgą wieczystą. W programie mogą uczestniczyć zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prowadzące działalność gospodarczą, przy czym różne grupy mają dostęp do różnych poziomów dofinansowania w zależności od dochodów.
Podstawowe progi dochodowe to:
- Podstawowy poziom dofinansowania – dla osób, których roczny dochód nie przekracza 135 000 zł.
- Podwyższony poziom dofinansowania – dla gospodarstw domowych, w których miesięczny dochód na jedną osobę nie przekracza 1894 zł w miastach lub 2651 zł na wsi.
- Najwyższy poziom dofinansowania – skierowany do osób o najniższych dochodach, gdzie miesięczny dochód na osobę nie przekracza 1090 zł w miastach i 1526 zł na wsi.
Co obejmuje dofinansowanie?
Dofinansowanie w ramach programu „Czyste Powietrze” obejmuje szeroki zakres prac, które mają na celu poprawę efektywności energetycznej budynku. Oto kluczowe działania, które mogą być objęte wsparciem:
Wymiana źródeł ciepła:
- Dotacje mogą być wykorzystane na wymianę starych, nieefektywnych pieców i kotłów grzewczych (tzw. „kopciuchów”) na nowoczesne, niskoemisyjne urządzenia, takie jak kotły gazowe, kotły na biomasę, pompy ciepła, a także inne ekologiczne źródła ciepła.
Ocieplenie budynku:
- Dofinansowanie obejmuje izolację termiczną ścian, dachów, stropów, podłóg oraz fundamentów. To jedno z kluczowych działań, które przyczynia się do ograniczenia strat ciepła i zmniejszenia zużycia energii.
Wymiana okien i drzwi:
- Można uzyskać dotacje na wymianę starych, nieszczelnych okien i drzwi na nowe, energooszczędne modele, co dodatkowo redukuje straty ciepła i poprawia komfort cieplny w domu.
Instalacja wentylacji z odzyskiem ciepła (rekuperacja):
- Program umożliwia także uzyskanie wsparcia finansowego na instalację nowoczesnych systemów wentylacyjnych z odzyskiem ciepła, które pomagają w utrzymaniu odpowiedniego mikroklimatu w domu przy jednoczesnym zmniejszeniu strat energii cieplnej.
Montaż odnawialnych źródeł energii (OZE):
- W ramach programu możliwe jest uzyskanie dofinansowania na instalację paneli fotowoltaicznych, kolektorów słonecznych czy pomp ciepła, co umożliwia wytwarzanie własnej energii elektrycznej i cieplnej z odnawialnych źródeł.
Modernizacja systemów grzewczych:
- Oprócz wymiany źródeł ciepła, można otrzymać dofinansowanie na modernizację instalacji centralnego ogrzewania i instalacji ciepłej wody użytkowej, co zapewnia bardziej efektywne wykorzystanie energii.
Kwoty i poziomy dofinansowania
Wysokość dofinansowania zależy od dochodu beneficjenta oraz zakresu prac. Obecnie program oferuje trzy poziomy wsparcia:
- Podstawowy poziom dofinansowania: Można uzyskać dotację do 30 000 zł.
- Podwyższony poziom dofinansowania: Dotacje mogą sięgać do 37 000 zł.
- Najwyższy poziom dofinansowania: Maksymalna kwota wsparcia to 69 000 zł.
Dla osób o niskich dochodach istnieje możliwość uzyskania dodatkowych dotacji na prace termomodernizacyjne, a także wsparcia w formie dotacji z banków oferujących pożyczki na preferencyjnych warunkach w ramach współpracy z funduszem.
Jak aplikować o dofinansowanie?
Aby złożyć wniosek o dofinansowanie, należy postępować według następujących kroków:
- Zarejestruj się w systemie:
- Pierwszym krokiem jest rejestracja w portalu beneficjenta, dostępnym na stronie programu „Czyste Powietrze”.
- Wypełnij wniosek:
- W formularzu należy podać szczegółowe dane dotyczące nieruchomości, planowanych prac oraz przewidywanych kosztów inwestycji.
- Dołącz wymagane dokumenty:
- Wymagane jest dostarczenie dokumentacji potwierdzającej prawo własności nieruchomości, oświadczeń dochodowych oraz kosztorysu planowanych prac.
- Złóż wniosek online lub w formie papierowej:
- Wnioski można składać online lub osobiście w odpowiednich placówkach wojewódzkich funduszy ochrony środowiska.
- Realizacja projektu:
- Po akceptacji wniosku i podpisaniu umowy należy przeprowadzić prace modernizacyjne zgodnie z zaakceptowanym planem, a następnie dostarczyć faktury i inne dokumenty potwierdzające poniesione koszty.
- Rozliczenie dofinansowania:
- Po zakończeniu prac i przedstawieniu faktur, fundusz wypłaca dotację na konto beneficjenta. W przypadku pożyczek, spłata odbywa się na preferencyjnych warunkach.
Wymagania i zasady
W ramach programu „Czyste Powietrze” obowiązują określone zasady, które muszą być przestrzegane przez beneficjentów. Przede wszystkim prace muszą być zgodne z obowiązującymi normami energetycznymi i ekologicznymi. Należy także pamiętać o konieczności korzystania z urządzeń i materiałów posiadających odpowiednie certyfikaty oraz spełniających wymogi programu.
Podsumowanie
Program „Czyste Powietrze” stanowi doskonałą okazję do uzyskania wsparcia finansowego na modernizację budynków jednorodzinnych, co pozwala na poprawę ich efektywności energetycznej oraz ograniczenie emisji zanieczyszczeń. Dzięki szerokiemu zakresowi prac objętych dofinansowaniem oraz elastycznym poziomom wsparcia dostosowanym do różnych grup dochodowych, każdy właściciel domu jednorodzinnego ma szansę na skorzystanie z tego programu.
Ulga termomodernizacyjna
Ulga termomodernizacyjna jest formą wsparcia finansowego dla osób fizycznych, które podejmują działania mające na celu poprawę efektywności energetycznej budynków mieszkalnych. Celem tego programu jest promowanie działań prowadzących do zmniejszenia zużycia energii oraz emisji CO₂, co ma bezpośredni wpływ na ochronę środowiska oraz zmniejszenie kosztów utrzymania budynków.
Kto może skorzystać z ulgi?
Z ulgi termomodernizacyjnej mogą skorzystać podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT), którzy są właścicielami lub współwłaścicielami budynków mieszkalnych jednorodzinnych. Budynki te muszą być przeznaczone na cele mieszkalne. Ważnym warunkiem jest, aby przedsięwzięcia termomodernizacyjne były realizowane w budynku mieszkalnym jednorodzinnym – ulga nie dotyczy budynków wielorodzinnych, lokali użytkowych ani budynków o innym przeznaczeniu.
Jakie wydatki można odliczyć?
Ulga termomodernizacyjna obejmuje szeroki wachlarz wydatków związanych z realizacją projektów mających na celu zmniejszenie zapotrzebowania budynku na energię. Do wydatków kwalifikowanych, które można odliczyć od podstawy opodatkowania, należą m.in.:
- Koszty zakupu i montażu systemów ociepleń ścian, dachów, stropów i fundamentów.
- Wymiana okien i drzwi na energooszczędne.
- Montaż i modernizacja instalacji centralnego ogrzewania, w tym kotłów grzewczych na paliwa stałe lub odnawialne (np. pompy ciepła, panele fotowoltaiczne, kolektory słoneczne).
- Instalacja systemów wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła (rekuperacji).
- Inne prace modernizacyjne, które przyczyniają się do zmniejszenia zużycia energii w budynku, takie jak instalacja inteligentnych systemów zarządzania energią.
Limity odliczeń
Maksymalna kwota wydatków podlegających odliczeniu wynosi 53 000 zł dla jednej osoby, bez względu na to, ile budynków objętych jest przedsięwzięciem. W przypadku małżeństw każdy z małżonków może odliczyć do 53 000 zł, pod warunkiem, że oboje są współwłaścicielami nieruchomości. Należy jednak pamiętać, że kwota ta obejmuje wydatki poniesione na wszystkie projekty termomodernizacyjne realizowane w ciągu kilku lat.
Jak uzyskać ulgę?
Aby skorzystać z ulgi, należy odpowiednio udokumentować poniesione wydatki poprzez faktury wystawione przez przedsiębiorców zarejestrowanych jako płatnicy VAT. Wydatki te odlicza się od podstawy opodatkowania w zeznaniu podatkowym za rok, w którym zostały one poniesione. Warto również podkreślić, że ulga termomodernizacyjna może być rozliczana przez kilka lat, jeśli w jednym roku kwota odliczenia przekracza dochód podatnika.
Co w przypadku nieukończenia inwestycji?
Jeśli inwestycja termomodernizacyjna nie zostanie zakończona w ciągu trzech lat od momentu poniesienia pierwszych wydatków, podatnik zobowiązany jest do zwrotu odliczonej kwoty w ramach korekty zeznania podatkowego. Zatem przed przystąpieniem do przedsięwzięcia warto upewnić się, że inwestycja jest realistyczna do ukończenia w wymaganym czasie.
Przykłady wydatków, które nie kwalifikują się do odliczenia
Nie wszystkie wydatki związane z modernizacją budynku są objęte ulgą termomodernizacyjną. Do kosztów, których nie można odliczyć, należą m.in.:
- Koszty zakupu i montażu systemów ogrzewania w budynkach niemieszkalnych.
- Wydatki związane z zakupem materiałów budowlanych bez bezpośredniego związku z termomodernizacją.
- Koszty robót budowlanych niezwiązanych z termomodernizacją, jak remonty wnętrz czy rozbudowa budynków.
Przykłady inwestycji objętych ulgą
- Termoizolacja budynku, która pozwala na znaczne ograniczenie strat ciepła i zmniejszenie zużycia energii grzewczej.
- Wymiana przestarzałego kotła grzewczego na nowoczesne źródło ciepła zasilane odnawialnymi źródłami energii, np. pompę ciepła.
- Instalacja paneli fotowoltaicznych, które umożliwiają samodzielną produkcję energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii.
Rozliczając ulgę termomodernizacyjną, można w znacznym stopniu obniżyć koszty związane z realizacją inwestycji. Jednak kluczowym elementem jest prawidłowe udokumentowanie wszystkich wydatków oraz realizacja prac zgodnie z przepisami i w odpowiednich terminach.
Regionalne programy wsparcia
Oprócz ogólnokrajowych inicjatyw, takich jak program „Czyste Powietrze”, w Polsce działa wiele regionalnych programów wsparcia na ocieplenie domów i modernizację energetyczną budynków. Programy te są często finansowane przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska, lokalne samorządy oraz środki unijne, a ich celem jest promowanie działań na rzecz poprawy jakości powietrza, ograniczenia emisji zanieczyszczeń i poprawy efektywności energetycznej. Każde województwo, miasto lub gmina może oferować różne formy wsparcia dostosowane do lokalnych potrzeb i możliwości finansowych.
Kto może skorzystać z regionalnych programów?
Regionalne programy wsparcia mogą być skierowane do różnych grup beneficjentów, w tym:
- Właścicieli budynków jednorodzinnych – osoby prywatne, które chcą ocieplić swoje domy lub wymienić źródła ciepła.
- Wspólnot mieszkaniowych – w niektórych programach wsparcie jest dostępne dla wspólnot mieszkaniowych planujących modernizację energetyczną budynków wielorodzinnych.
- Firm – małe i średnie przedsiębiorstwa mogą również uzyskać wsparcie na poprawę efektywności energetycznej swoich budynków.
- Gospodarstw domowych o niskich dochodach – w niektórych regionach wsparcie może być dedykowane gospodarstwom domowym znajdującym się w trudnej sytuacji finansowej.
Przykłady regionalnych programów wsparcia
Województwo małopolskie – Program Ograniczenia Niskiej Emisji (PONE)
Małopolska, będąca jednym z regionów zmagających się z problemem smogu, prowadzi intensywne działania na rzecz poprawy jakości powietrza. Program Ograniczenia Niskiej Emisji (PONE) oferuje wsparcie finansowe dla mieszkańców na wymianę starych, nieekologicznych pieców i kotłów na nowoczesne źródła ciepła oraz na termomodernizację budynków.
- Co obejmuje program?
- Wymiana kotłów na piece gazowe, kotły na biomasę lub pompy ciepła.
- Ocieplenie ścian, dachów, podłóg oraz wymiana okien i drzwi.
- Instalacja odnawialnych źródeł energii, takich jak fotowoltaika.
- Kto może aplikować?
- Mieszkańcy Małopolski, którzy są właścicielami domów jednorodzinnych, mogą aplikować o dofinansowanie na modernizację swojego budynku.
- Jakie są warunki?
- Wysokość dofinansowania zależy od poziomu dochodów beneficjenta. Osoby o niskich dochodach mogą otrzymać większe wsparcie, a dodatkowo, istnieje możliwość łączenia dotacji z programem „Czyste Powietrze”.
Województwo śląskie – „Zielony Śląsk”
Program „Zielony Śląsk” to inicjatywa mająca na celu poprawę jakości powietrza w regionie przemysłowym, jakim jest województwo śląskie. Program obejmuje szereg działań związanych z ochroną środowiska, w tym dofinansowania na termomodernizację budynków oraz wymianę źródeł ciepła.
- Co obejmuje program?
- Dofinansowanie na ocieplenie budynków mieszkalnych, wymianę okien, drzwi oraz modernizację systemów grzewczych.
- Wsparcie finansowe na montaż odnawialnych źródeł energii, takich jak panele fotowoltaiczne, kolektory słoneczne, pompy ciepła.
- Kto może aplikować?
- Program skierowany jest zarówno do właścicieli budynków mieszkalnych, jak i wspólnot mieszkaniowych oraz firm z województwa śląskiego.
- Jakie są warunki?
- Poziom wsparcia zależy od dochodów gospodarstwa domowego lub budżetu wspólnoty mieszkaniowej. Można uzyskać do 85% dofinansowania na modernizację energetyczną.
Warszawa – Program „Słoneczne Dachy”
W stolicy, oprócz ogólnokrajowych programów, mieszkańcy mogą skorzystać z lokalnych inicjatyw, takich jak program „Słoneczne Dachy”. Program ten ma na celu promowanie montażu paneli fotowoltaicznych i innych odnawialnych źródeł energii w budynkach mieszkalnych.
- Co obejmuje program?
- Dofinansowanie na instalację paneli fotowoltaicznych na dachach budynków mieszkalnych.
- Możliwość łączenia dotacji z innymi programami, takimi jak „Mój Prąd”.
- Kto może aplikować?
- Właściciele domów jednorodzinnych oraz wspólnoty mieszkaniowe z terenu Warszawy.
- Jakie są warunki?
- Program „Słoneczne Dachy” oferuje do 50% dofinansowania kosztów instalacji fotowoltaiki, co sprawia, że jest on szczególnie atrakcyjny dla osób, które chcą zredukować rachunki za energię elektryczną i jednocześnie przyczynić się do ochrony środowiska.
Województwo pomorskie – „Czyste Powietrze Pomorza”
Pomorskie, będące jednym z liderów w zakresie inwestycji proekologicznych, wprowadziło własny program „Czyste Powietrze Pomorza”, który jest uzupełnieniem ogólnopolskich inicjatyw. Program ten oferuje dotacje na modernizację systemów grzewczych oraz termomodernizację budynków.
- Co obejmuje program?
- Dofinansowanie na wymianę starych kotłów na piece gazowe, pompy ciepła oraz instalację odnawialnych źródeł energii.
- Wsparcie finansowe na ocieplenie budynków mieszkalnych.
- Kto może aplikować?
- Właściciele domów jednorodzinnych oraz wspólnoty mieszkaniowe w województwie pomorskim.
- Jakie są warunki?
- Beneficjenci mogą liczyć na dofinansowanie do 50% kosztów modernizacji energetycznej. Istnieje możliwość łączenia dotacji z programem „Czyste Powietrze” oraz innymi ogólnopolskimi inicjatywami.
Jak znaleźć regionalne programy wsparcia?
Aby dowiedzieć się, jakie programy wsparcia są dostępne w Twoim regionie, warto regularnie sprawdzać strony internetowe urzędów gminnych, wojewódzkich funduszy ochrony środowiska oraz lokalnych samorządów. Wiele regionów prowadzi kampanie informacyjne, a urzędy organizują spotkania i szkolenia, na których można uzyskać szczegółowe informacje o dostępnych formach wsparcia.
Dostęp do informacji o programach regionalnych można uzyskać również poprzez:
- Konsultacje z urzędami gminnymi lub powiatowymi – tam można otrzymać szczegółowe informacje o lokalnych inicjatywach.
- Strony internetowe urzędów wojewódzkich i funduszy ochrony środowiska – są one regularnie aktualizowane i zawierają niezbędne formularze do aplikacji.
- Doradztwo energetyczne – w niektórych województwach działają centra doradztwa energetycznego, które pomagają w doborze najlepszych rozwiązań i programów wsparcia.
Pożyczki na preferencyjnych warunkach
Oprócz dotacji, właściciele domów mogą skorzystać z pożyczek na preferencyjnych warunkach, które są dostępne w ramach różnych programów wspierających termomodernizację i modernizację energetyczną budynków. Pożyczki te są szczególnie atrakcyjne dla osób, które nie mogą lub nie chcą finansować całości kosztów z własnych środków, a jednocześnie nie spełniają kryteriów dochodowych wymaganych do uzyskania pełnej dotacji. Preferencyjne pożyczki charakteryzują się korzystniejszymi warunkami spłaty, niższym oprocentowaniem oraz dłuższym okresem kredytowania, co sprawia, że są łatwiej dostępne dla przeciętnego gospodarstwa domowego.
Jak działają preferencyjne pożyczki?
Pożyczki na preferencyjnych warunkach są udzielane przez instytucje publiczne, banki współpracujące z programami rządowymi oraz fundusze ochrony środowiska. Ich głównym celem jest wspieranie inwestycji w poprawę efektywności energetycznej budynków, takich jak ocieplenie, wymiana systemów grzewczych czy instalacja odnawialnych źródeł energii. W przeciwieństwie do dotacji, pożyczki te trzeba spłacić, ale ich warunki są znacznie bardziej korzystne niż w przypadku tradycyjnych kredytów bankowych.
Cechy preferencyjnych pożyczek:
- Niskie oprocentowanie – Pożyczki te często oferują oprocentowanie dużo niższe niż na wolnym rynku, co znacznie obniża całkowity koszt kredytu.
- Długi okres spłaty – W zależności od programu, okres spłaty może wynosić nawet 15-20 lat, co pozwala na rozłożenie kosztów inwestycji na dogodne raty.
- Możliwość częściowego umorzenia – W niektórych przypadkach, po spełnieniu określonych warunków, możliwe jest częściowe umorzenie pożyczki, na przykład po wykonaniu określonych działań związanych z termomodernizacją budynku.
Gdzie można uzyskać preferencyjną pożyczkę?
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW)
NFOŚiGW oferuje różne formy wsparcia, w tym pożyczki na preferencyjnych warunkach, które są udzielane zarówno bezpośrednio przez fundusz, jak i za pośrednictwem banków partnerskich. Programy te są często powiązane z inicjatywami takimi jak „Czyste Powietrze”, co pozwala na łączenie różnych form wsparcia w ramach jednej inwestycji.
Program „Czyste Powietrze”:
- Oprócz dotacji na termomodernizację i wymianę źródeł ciepła, beneficjenci mogą ubiegać się o niskooprocentowaną pożyczkę na pokrycie kosztów inwestycji.
- Pożyczka może obejmować całość lub część kosztów, które nie zostały pokryte z dotacji.
- Jest ona udzielana na korzystnych warunkach, z możliwością spłaty w dłuższym okresie czasu oraz niskim oprocentowaniem (zwykle poniżej rynkowych stóp procentowych).
Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW)
W każdym województwie działają Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, które również oferują preferencyjne pożyczki na działania związane z termomodernizacją budynków mieszkalnych. Programy te są dostosowane do lokalnych potrzeb i dostępnych funduszy, a ich warunki mogą różnić się w zależności od regionu.
Pożyczki na termomodernizację:
- Pożyczki te mogą pokrywać koszty ocieplenia budynku, wymiany okien, drzwi oraz modernizacji systemów grzewczych.
- Niektóre fundusze oferują możliwość częściowego umorzenia pożyczki w przypadku, gdy inwestycja przyniesie określone oszczędności energetyczne.
- Fundusze często współpracują z bankami, dzięki czemu beneficjenci mogą składać wnioski bezpośrednio w bankach partnerskich.
Banki komercyjne w ramach współpracy z programami rządowymi
Coraz więcej banków komercyjnych oferuje pożyczki na preferencyjnych warunkach w ramach współpracy z programami rządowymi i funduszami ochrony środowiska. Dzięki temu osoby, które chcą przeprowadzić modernizację energetyczną swojego domu, mają dostęp do kredytów z niskim oprocentowaniem i długim okresem spłaty.
Kredyty bankowe wspierające program „Czyste Powietrze”:
- Banki takie jak BNP Paribas, Alior Bank czy Bank Ochrony Środowiska (BOŚ) współpracują z NFOŚiGW, oferując pożyczki z preferencyjnymi warunkami.
- Kredyty te są przeznaczone na działania związane z ociepleniem budynku, wymianą kotłów, montażem odnawialnych źródeł energii czy modernizacją instalacji grzewczych.
- W przypadku niektórych kredytów istnieje możliwość łączenia wsparcia z dotacjami, co dodatkowo obniża koszty inwestycji.
Podsumowanie
Dofinansowanie na ocieplenie domu może znacząco obniżyć koszty termomodernizacji. Korzystając z programów takich jak „Czyste Powietrze”, ulga termomodernizacyjna czy regionalne inicjatywy, można uzyskać wsparcie finansowe na prace, które nie tylko poprawią komfort cieplny w domu, ale również przyczynią się do ochrony środowiska. Aby skorzystać z takich możliwości, warto dokładnie zaplanować inwestycję, zebrać potrzebne dokumenty i śledzić dostępne programy wsparcia.